Ergenliğe giriş, buluğ döneminden ,5 yıl önce karşı cins ve cinsel sembollerle ilgilenme, daha kadınsı veya erkeksi tavırlar geliştirme ve iştah artışı ile başlar. Buluğ öncesi denen bu dönem kızlarda erkeklere göre yaş erken olur ve ortalama 10 yaş civarında gerçekleşir. Cinsel gelişmeüreme organlarındaki değişimleri içeren primer birincil, esas cinsel gelişmeler ve beden yapısında, seste değişiklikler, sivilce artışı, bıyık ve sakal çıkması, genital organ ve koltuk altlarında kıllanma, ter bezlerinin çalışması, göğüslerde tomurcuklanma, cinsel içerikli rüyalar görme gibi değişimleri içeren sekonder ikincil, ilave cinsel gelişmeler başlıkları altında incelenir. Kızlarda en önemli cinsel değişiklik adet kanamasıdır ve ilk adetten yaklaşık 1 yıl sonra yumurtlama başlayacaktır. Menarş olarak isimlendirilen ilk adet kanaması ülkemizde ortalama yaşlarında gerçekleşir. Ergen kısırlığı olarak adlandırılan Kadınlarda Seks Karekterlerinin Gelişimi 1 yılda kanama periyodları düzensizdir ve ovulasyon yumurtlama olmamaktadır. İlk ay hali menarş kızların psikolojik dünyalarında önemli Kadınlarda Seks Karekterlerinin Gelişimi noktadır. Erkeklerde ise ortalama yaşlarında testis ve penis büyümesi ve sperm üretiminin başlaması birincil cinsel gelişmeleri oluşturur. Kızlarda omuzların yuvarlaklaşması, göğüs ve kalçalarda yağ miktarının artması, göğüs uçlarının belirginleşmesi, erkeklerde ise göğüs kafesi ve omuzların genişlemesi, kol ve bacak kaslarının gelişmesi, yüzün erkeksi bir görünüme kavuşması, ikincil bedensel cinsel gelişmelerdir. Seste önce çatallaşma sonra kalınlaşma erkek çocuklarına özgü cinsel gelişme basamağıdır. Ergen bu dönemde ses tonunu ayarlayamaz. Bunu takiben önce bıyıklarda belirginleşme, sonrada şakak kemikleri altında ilk sakallar gözlenir. Yağ bezlerinin fazla çalışmasına Kadınlarda Seks Karekterlerinin Gelişimi yüzde sivilce ve akne oluşumu, ter bezlerinin çalışmasının artmasına bağlı sık terleme ve vücut kokusunun bebeksi tarzını kaybederek belirginleşmesi, kasık ve koltukaltı kıllanması her iki cinste de gözlenen ikincil cinsel gelişmelerdir. Genital kıllanma kızlarda tepesi yukarıda üçgen tarzında iken, erkeklerde ters üçgen biçimindedir. Erkeklerde adem elması denen gırtlak boğumunun kıkırdaklaşarak görünür hale gelmesi, göğüslerde geçici ağrılı büyüme ve sertleşmeler, cinsel içerikli rüyalara bağlı gece boşalmaları tipiktir. Yeterince bilgilendirilmeyen ve cinselliğin ayıp, yasak, günah gibi algılandığı ailelerde yetişen erkek çocuklarında gece boşalmaları ihtilam olma tedirginlik yaratarak stres kaynağı olabilir. Erkeğin en önemli aşamalarından biri cinsiyet rolünün benimsenmesidir. Bu rol doğumdan itibaren renkler, giysiler, saç kesimi, oyuncak seçimi ile ebeveynleri tarafından çocuğa verilmeye başlamaktadır. Çocuklar da etraflarını gözlemleyerek cinsiyet rollerini taklit etmekte, anne babalar da bilinçli ya da bilinçsiz olarak cinsiyetlere has davranışları ödüllendirerek bu ayrımı pekiştirmektedir. Akranlar da oyun sırasında erkeksi ve kadınsı rollerin öğrenilmesinde rol oynarlar. Yazılı ve görsel medyanın cinsel roller üzerindeki mesajları aşikârdır. Şema teorisi, içsel dürtünün cinsiyet temelli sosyokültürel kalıp ve standartlara uyum sağlamak üzere yönlendirildiğini belirtmektedir. Yani gerek cinsiyete ait rollerimiz, gerekse dinsel, etnik, toplumsal ve gruplara bağlı bütün kalıp ve yargılarımız, kültürel değerlendirmelere ve öğrenmeye bağlıdır. Bu da gelişmiş ülkelerdeki kadın ve erkeklerin gelişmemiş ülkelerde yaşayan kadın ve erkeklere göre kendilerini birbirlerine benzer algıladıklarını, kadına ve erkeğe eşit rol biçen toplumlarda kadın- erkek davranış farklarının azaldığını, gelişmiş toplumlarda ve Hristiyanlığa mensup ülkeler de kadın cinayetlerinin azlığını açıklamaktadır. Kız- erkek arkadaşlıkları da çocukluktan ergenliğe belli bir seyir izlemektedir. Bebeklerin ilgileri ilk yıllarda annelerine ve yakın çevrelerine yönelik iken, okul çağına kadar kız ve erkek çocuklar birlikte oynarlar. Ergenliğe girişle birlikte, ortalama 11 yaşlarında kızlar, erkeklerin ilgisini üzerlerine çekme çabasına girerler. Kadınlarda Seks Karekterlerinin Gelişimi dönemde erkekler kızlara bir kaç yıl daha kayıtsız kalırlar, 14 yaş civarında kızlarla grup içinde arkadaşlıklar, 16 yaşından sonra ise kızlarla bireysel arkadaşlıklar kurulur. Anne- babaların bu dönemde görülen kız- erkek arkadaşlıklarına, bunun o çağa has, yaşa bağlı ve tüm toplumlarda ortak bir özellik olduğunu bilerek olumlu yaklaşmaları, bu geçiş evresini sağlıklı biçimde atlatmada hassas bir konudur. Cinsel olgunlaşma genetik özelliklere, beslenmeye, yaşanılan yerin iklimine bağlı olarak 2 yıl kadar erken ya da geç oluşabilir. Erken olgunlaşan kızlar bazı yasak ve kısıtlamalarla karşılaşıp, ailelerinin sıkı kontrolüne girerek ya da genç kız tavrı ve olgunluğu göstererek ruh haline sahip değilken kaldıramayacakları sorumlulukları almak durumunda kalarak sıkıntı yaşayabilirler. Erken gelişen erkekler ise biraz daha avantajlı konumda olup, ailesi ve çevresi tarafından daha benimsenip, kabul görmektedir. Bu çocuklar erken dönemde otonomi kazanmakta, arkadaşları arasında lider pozisyonu almaktadır. Özgüven gelişimleri yüksek olmaktadır. Geç olgunlaşan çocuklar ise, ebeveynleri ve çevreleri tarafından korunmaya muhtaç gibi algılanarak, onların bu tarz yaklaşımlarına maruz kalmakta, bu da olumsuz benlik kavramı geliştirmelerine yol açmaktadır. Kendilerini farklı ve zayıf algılamaları akranları ile sosyal ilişkilerini zedelemekte, grup içine girmekte zorlanmaktadırlar. Ergenlik döneminde cinsel eğitimin, çocuğun olgunlaşması, cinsel kimliğini kazanması, karşılaştığı sorunları giderme ve bu alandaki stresini azaltma yönünde özel önemi vardır. Anne baba ve çocuk arasında sevgi ve saygıya dayalı bir ilişki kurulmuş, çocuk her türlü sorununu ebeveynleriyle rahatça konuşabiliyorsa bu dönem daha rahat atlatılacaktır. Cinsellikle ilgili konularda küçük yaşlardan itibaren, çocuğun sorularına onun anlayacağı dilde doğru, örneklerle ve ihtiyacı oranında bilgi vermek esastır. Anne- babanın çocuğa doğru rol model olacak tarzda dengeli bir ilişki sürdürmeleri de temeldir.
Cinsel Kimlik
Ergenlikte Cinsel Gelişme 9. Bu değişiklikler şunlardır: Telarş (Telarche): Meme gelişimidir. Kişinin içsel hisleri, toplumsal roller ve cinsiyet deneyimlerini içerir. Cinsel kimlik, bir bireyin kendini cinsiyet olarak nasıl tanımladığıdır. Skonder seks karakterlerinin görülmesi ve genital organlarda oluşan değişiklerdir. Çocukluktan Yetişkinliğe Uzanan Ergenlik YolculuğuKızlarda en önemli cinsel değişiklik adet kanamasıdır ve ilk adetten yaklaşık 1 yıl sonra yumurtlama başlayacaktır. Çocuk veya ergen dönemde bu enfeksiyonlarla karşılaşılırsa çocuk ve aile büyüğü mutlaka sorgulanmalıdır. Sosyal öğrenmenin, teşvik etmenin ve motivasyonun çocuğu bu özdeşimlere zorladığı, bunun karşılığından toplumsal onay gördüğü ve değerlilik hisleriyle donatıldığı ortamda cinsel kimlik gitgide pekişecektir. Ergenlik döneminde, hormonal denge henüz tam oturmadan ve cinsel eğitim eksikliğinin de etkisiyle, gençler cinsel yönden bazı karmaşık duygular taşıyabilirler. Pozitif Hayat Merkezi. Çocuk tümörlerinin yaklaşık yarısı kötü huyludur ve kanserleşme potansiyeli taşırlar.
Cinsel Kimlik ve Toplumsal Cinsiyet
Skonder seks karakterlerinin görülmesi ve genital organlarda oluşan değişiklerdir. Buluğ öncesi denen bu dönem kızlarda erkeklere göre yaş erken olur ve ortalama 10 yaş civarında gerçekleşir. Kişinin içsel hisleri, toplumsal roller ve cinsiyet deneyimlerini içerir. 9. Cinsel sağlık; cinsellikle ilişkili olarak fiziksel, duygusal, zihinsel ve sosyal yönden iyi olma hali ola- rak tanımlanmıştır (Sert, ; Büyükkayacı Duman. Bu değişiklikler şunlardır: Telarş (Telarche): Meme gelişimidir. Cinsel kimlik, bir bireyin kendini cinsiyet olarak nasıl tanımladığıdır.Her dönemin kendine has sorunları ve hastalıkları vardır. Bağımlı, çekimser ve sosyal fobik yapının kaynağı budur. Bu dönem toplumda sosyal bir rol edinmenin, toplum tarafından takdir edilmenin ilk formatının atıldığı önemli bir dönemdir. Laten dönem ve ergenlik dönemi göreceli olarak üzerinde fazla durulmamış ve işlenilmemiş konulardır. Erkek çocuk kendisinin babaya benzediğinin, kız çocukta anneye benzediğinin farkına varacaktır. Dürtüler anında doyum ve boşalım ararlar. Ergenliğe giriş, buluğ döneminden ,5 yıl önce karşı cins ve cinsel sembollerle ilgilenme, daha kadınsı veya erkeksi tavırlar geliştirme ve iştah artışı ile başlar. O nedenle yargılayıcı bir yapı olarak adlandırılmaktadır. İlk ay hali menarş kızların psikolojik dünyalarında önemli bir noktadır. Üstbenlik Süperego de ruhsal aygıtın bir bölümüdür ve gelişiminin ileri aşamalarında benlikten ayrımlaştığı varsayılır. Kimlik kazanımı bu aşamaya gelen ergenin, en başta kendisi ruhsal açıdan sağlıklı olacak, sonra da okulunda, çalışıyorsa işinde verimli başarılı olacaktır. İsim Soyisim. Oysa ödipal sorunların çözümü çok uzun bir zaman ister, bir bölümü yaşam boyu sürer, hatta çözülmeden kalır. Karpal Tünel Sendromu Nedir? Burada çoğu kez başlangıçtaki kötü şartlandırmalar ve cinsiyet konularındaki bilgisizlik söz konusudur. Biz de Antalya psikiyatri olarak bu bilinçle, cinsel danışma ve eğitim hizmeti ile anne-baba ve çocuklarımızın yanındayız. Bu dönemdeki ergen kendine en yakın olarak kendi gibi değişiklikler yaşayan özellikle hemcinsi olan arkadaşlarını görür. Bir diğer görüşe göre ise, anne doğum sonrası depresyona girebilir, eşinin desteğini kaybedebilir. Bu atılımın oluşmasına ergenin fiziksel ve zihinsel aktiviteleri pozitif katkıda bulunur. Bunlarla uğraşan ve kendini sanat ile ifade eden ergen spor ile de disipline girer ve enerjisini boşaltırken uyuşturucu gibi yanlış şeyler arama ihtiyacını duymaz. Ahlaksal ve ülküsel değerleri simgeler, davranışların bu değerlere uyup uymadıklarını denetler, sapmalar varsa cezalandırır. Böyle bir anne çocukta vermekten çok almayı düşünen nesne tasarımlarını gelişmesine ve çevreyle ilişkilerinin bozulmasına neden olabilir. Ergen kısırlığı olarak adlandırılan ilk 1 yılda kanama periyodları düzensizdir ve ovulasyon yumurtlama olmamaktadır. Ergen bedensel-biyolojik-hormonal gelişimini oldukça tamamlamış artık genç kız ya da genç erkek olmuştur. Bu dönemde öğretmen çok önemli bir özdeşim nesnesidir. Babayı düşüncede yok eden çocuk, düşünce ve eylemi birbirinden ayırt edemediği için onun gerçekte yok olduğunu düşünür. Annenin üreme hücresi olan ovumdaki yumurta daima X kromozomu bulunmasına karşın babanın üreme hücresi spermde X veya Y kromozomu bulunur. Sosyal rol gereği kendisine bir partner arayışına girer bu da yanı başındaki annedir. Ödipal bağlardan kurtulması ve rekabet sorunlarını çözmesi kişiye özgürlük kazandırır. Bu sorun yapısal ve sebepsiz olabileceği gibi bir takım beyin hastalıklarına, böbrek üstü bezi patolojilerine, yumurtalık sorunlarına da bağlı olabilir. Kız çocuk babasının çocuğunu doğurmak yoluyla penisi elde etme fantezisi kurar. Ödipus Kompleksinin Çözülmesi Ödipus Kompleksinin çözülmesi sağlıklı bir gelişim için koşuldur.
